Kuasa
autonomi dan hak rakyat Sarawak
Nama asal sebenar
Sarawak tidak dapat dibuktikan secara saintifik dan mutlak. Walau bagaimanapun,
menurut beberapa pendapat nama Sarawak diperoleh seperti berikut:
Nama Sarawak
berasal daripada nama Sungai Sarawak. Sungai Sarawak meliputi kawasan yang
digelar sebagai "Sarawak Prosper" menganjur dari pedalaman Kuching di
Bau sehingga ke Samarahan.
Nama Sungai Sarawak
adalah diambil dari nama sejenis galian batu bijih iaitu "serawak"
yang mengandungi belerang dan antimoni (Rujuk Kamus Dewan edisi 3). Ini
bertepatan sekali dengan sejarahnya iaitu semasa Sarawak dibawah pemerintahan
Kesultanan Brunei, wilayah Sarawak ketika itu kaya dengan antimoni.
Sarawak dikatakan
berada dibawah kekuasaan kerajaan Sriwijaya pada kurun-10 hingga kurun-13.
Orang Melayu telah membuka penempatan mereka di Santubong yang merupakan antara
pelabuhan entrepot terpenting di Nusantara.
Apa yang dikenal
pasti, Sarawak terletak dibawah penguasaan Kesultanan Brunei pada awal abad
ke-19.
Sarawak adalah
sebuah wilayah yang tidak dikawal rapi oleh Kesultanan Brunei pada awal abad
ke-19.. Kemudian pada tahun 1839, Gabenor Sarawak, Raja Muda Hashim menghantar
surat kepada James Brooke.
Beliau meminta
bantuan dari James Brooke untuk membantu menenangkan keadaan Sarawak yang kacau
bilau ketika itu. Pejuangan Dayak menentang penjajah Brunei terbukti hebat
manakala James Brooke yang mempunyai angkatan perang yang lengkap dan beberapa
kali cuba menenangkan pejuang Dayak. Sebagai balasan, James Brooke dilantik
menjadi gabenor Sarawak pada 24 September 1841, dan seterusnya menjadi Rajah
pada 18 Ogos tahun berikutnya.
Dinasti Brooke
memerintah Sarawak selama seratus tahun dan mencapai kemasyhuran sebagai “Raja
Putih” ("White Rajahs"), Walaupun demikian, tarafnya sebagai Raja di
dalam protokol kerajaan England adalah di lapisan kedua selepas Raja-raja
India.
Mereka memerintah
dengan bantuan pemimpin tempatan dan menggaji pahlawan Dayak sebagai askarnya.
Mereka juga menggalakkan imigrasi kelas perdagangan Cina datang ke Sarawak.
Jepun menyerang
Sarawak pada 1941 dan menguasainya sepanjang Perang Dunia Kedua. Pada masa
kekalahan Jepun pada 1945, Sarawak ditadbir oleh British Borneo Civil Affairs
Unit yang dikawal selia oleh tentera Australia.
Ia kemudian
diserahkan kepada kerajaan British pada 1 Julai 1946. Sepanjang pemerintahan
British tersebut Sarawak ditadbir oleh Pejabat Tanah Jajahan di London.
Pengambilan Sarawak
sebagai Tanah Jajahan British di Timur telah menimbulkan pelbagai reaksi
daripada penduduk tempatan mahupun antarabangsa kerana British telah memungkiri
janji mereka semasa menandatangni Piagam Atlantik 1941 iaitu tiada perluasan
wilayah; perubahan wilayah adalah atas kehendak rakyat; pemulihan pemerintahan
sendiri yang telah dinafikan sebelum ini; hak dalam memperoleh bahan mentah dan
pengurangan sekatan perdagangan; kerjasama global untuk menjamin keadaan
ekonomi dan sosial yang lebih baik untuk semua; kebebasan dari rasa takut dan
berkeinginan; kebebasan di laut; menghentikan amalan keganasan serta pelucutan
senjata di seluruh dunia.
Sepanjang tiga
tahun pertama rakyat Sarawak hanya diikitiraf sebagai Subjek British,
penentangan demi penentangan dilakukan oleh rakyat Sarawak yang mahukan sama
ada berkerajaan sendiri dengan Merdeka ataupun mahukan Rejim Brooke memerintah
semula.
Peristiwa terbesar
yang berlaku pada masa itu ialah pembunuhan Duncan Steward, Gabenor Sarawak
yang kedua di Sibu oleh seorang anak muda belasan tahun bernama Rosli Dhoby.
Pembunuhan ini berlaku pada 3 Disember 1949.
Pada 22 Julai 1963
rakyat Sarawak telah diberi taraf berpemerintahan sendiri dengan Stephen Kalong
Ningkan dilantik sebagai Ketua Menteri Pertama bagi negeri Sarawak. Taraf
berpemerintahan sendiri ini ialah setaraf dengan negeri-negeri naungan British
yang lainnya kerana Sir Alexander Waddell masih lagi menjawat jawatan Gabenor
sehingga 15 September 1963.
Pada 16 September
1963, sebuah persekutuan baru diwujudkan di bawah nama Malaysia yang terdiri
daripada Persekutuan Tanah Melayu, Singapura, Borneo Utara (kemudian dinamakan
Sabah) dan Sarawak walaupun dibantah sebahagian penduduk pada mulanya. Kesultanan
Brunei yang pada mulanya menyatakan hasrat untuk menyertai Malaysia akan tetapi
telah menarik diri akibat tentangan sebahagian rakyat Brunei.
Begitulah sedikit
gambaran sejarah tentang Sarawak yang telah membentuk Malaysia dimana masih
lagi jauh ketinggalan dari segi pembangunan dan infrastuktur berbanding dengan
semenanjung Malaysia akibat keadaan bentuk muka bumi serta keluasan tanah
Sarawak yang sebesar Semananjung Malaysia.
Penduduknya yang
terdiri dari berbagai kaum, etnik serta berbilang agama dan kepercayaan tetapi
hidup bertaburan serta ramai yang masih belum memiliki tanah sendiri walaupun
mereka ini mewarisi tanah dari datuk nenek moyang mereka.
Ada sesetengah
pihak mahu referendum atau pungutan suara dari penduduk Sarawak untuk membentuk
kerajaan sendiri dan kuasa autonomi agar Sarawak dapat ditadbir sepenuhnya oleh
rakyat Sarawak tanpa campur tangan dari kerajaan persekutuan. Buat masa ini
kuasa autonomi Sarawak hanya meliputi pengurusan tanah, sumber hutan dan
imigresen menurut Perjanjian Persekutuan Malaysia yang ditandatangani pada 13
September 1963.
Persoalannya
sekarang adakah dengan adanya referendum dan kuasa autonomi Sarawak dapat
mengambalikan semula hak tanah adat penduduk asal Sarawak yang telah dikuasai
oleh golongan kapitalis selama ini. Mampukah
kerajaan Sarawak menggunakan kuasa autonomi yang ada sekarang memberi
pembangunan dan kebajikan kepada penduduk Sarawak terutama di kawasan luar
bandar dan pedalaman Sarawak?
Sudah
berpuluh-puluh billion ringgit peruntukan telah disalurkan oleh kerajaan
persekutuan kepada kerajaan Sarawak tetapi kemana perginya peruntukan tersebut
sehingga menyebabkan Sarawak masih lagi dikategori miskin dalam Malaysia. Kuasa
autonomi dan hak rakyat Sarawak perlu digunakan untuk manfaat rakyat Sarawak
terutama kepada penduduk asal Sarawak yang masih mundur dan miskin walaupun
mereka memiliki harta pusaka seperti tanah dari datuk nenek moyang mereka dulu
tetapi sudah banyak tanah pusaka mereka yang telah diambil oleh pihak
kapitalis@pemaju yang mendapat lesen dari pihak pemerintah kononnya untuk
pembangunan.
Memang Sarawak
perlu kuasa autonomi tapi ianya perlu digunakan sebaik mungkin untuk kebajikan
penduduk Sarawak bukannya untuk kepentingan pihak tertentu untuk terus menopoli
ekonomi serta menguasai tanah pusaka penduduk Sarawak untuk tujuan pembangunan
sedangkan rakyat tempatan terus hidup dalam kemiskinan.
Kita mencadangkan
kepada kerajaaan Sarawak agar dapat memberi setiap penduduk asal Sarawak
tempat tinggal yang
selesa serta tempat untuk mereka bercucuk tanam supaya memudahkan mereka
berdikari dan menyara kehidupan harian mereka tanpa bergantung sangat dengan
bantuan kerajaan.
Bagi golongan
rakyat miskin pihak kerajaan perlu menyediakan tempat tinggal yang selesa dan
pekerjaan untuk menyara kehidupan harian mereka. Dengan adanya tempat tinggal
yang selesa, kemudahan infrastuktur dan mudah bagi mereka mendapat pekerjaan,
masalah sosial dikalangan penduduk Sarawak dapat dikurangkan. Banyak masalah
sosial berpunca dari masalah tiada tempat tinggal yang selesa serta tiada
pekerjaan yang sesuai dengan golongan terbabit.
Jangan benarkan
pelabur asing memiliki aset negara dan tanah penduduk Sarawak kerana dalam
keadaan ekonomi serta mata wang Malaysia yang semakin teruk sekarang ini ianya
boleh menyebabkan pelabur asing menguasai sepenuhnya ekonomi Sarawak dan rakyat
Sarawak akan hidup tertekan.
Kita mengesa pihak
pemerintah menggunakan kuasa autonomi sebagai kuasa untuk memberi hak kepada
penduduk asal Sarawak untuk mengembalikan hak mereka yang dirampas selama ini. Kembalikan hak milik asal kepada penduduk
Sarawak dengan memberi keutamaan kepada mereka dulu sebelum membenarkan pelabur
asing datang di Sarawak.
Jangan salahgunakan
kuasa autonomi yang sedia ada untuk kepentingan sendiri dan menyusahkan
kehidupan rakyat. Beri kuasa autonomi untuk kepentingan rakyat Sarawak bukan
untuk kepentingan mereka yang berkuasa dan mereka yang ada kepentingan.
Jofri Jaraiee
PAS, Sarawak
English version
Autonomous
power and the right of Sarawak citizens
The actual name of Sarawak cannot
be proven scientifically and absolute. However, according to some opinion Sarawak
name derived as follows:
Sarawak name is
derived from the name of the Sarawak River. Sarawak River covers an area dubbed
the "Sarawak Prosper" jut out from the inland Kuching at Bau up to
Samarahan. The name of the Sarawak River is named after a type of mineral ore
"serawak" containing sulfur and antimony (See Kamus Dewan issue 3). This
coincides with the history of during the state under the rule of the Sultanate
of Brunei, Sarawak region during that time rich in antimony.
Sarawak is said to
be under the rule of Srivijaya kingdom in the 10th century to the 13th century.
The Malays have opened their placement at Santubong, which is among the most
important entrepot port in the archipelago.
What is known for
sure is Sarawak is under the control of the Sultanate of Brunei in the early
19th century. Sarawak is a territory that is not controlled immaculate by the
Sultanate of Brunei in the early 19th century. Then in 1839, the Governor of
Sarawak, Rajah Muda Hashim sent a letter to James Brooke.
He sought the help
of James Brooke to help calm the chaotic state of Sarawak. The Dayak struggle
against Brunei colonial proven great while James Brooke who has armed forces
equipped and several times tried to calm the Dayak fighters. In return, James
Brooke was appointed as governor of Sarawak on 24 September 1841, and subsequently
became a Rajah on August 18 following years.
Brooke dynasty
ruled Sarawak for a hundred years and achieved fame as the "White
King" ("White Rajahs"); however, its status as the King of the
Kingdom of England in the Protocol is in a second layer after India Kings. They
ruled with the help of local leaders and employ the Dayak warriors as soldiers.
They also encouraged the immigration of Chinese commercial class to Sarawak.
Japan invaded and
colonized Sarawak in 1941 during the Second World War. At the time of the Japanese
surrender in 1945, is administered by the British Borneo Sarawak Civil Affairs
Unit, which is regulated by the Australian military.
It then handed over
to the British government on July 1, 1946. During the British rule Sarawak is
administered by the Colonial Office in London.
Taking Sarawak as British
Colonies in the East has provoked mixed reactions from local residents as well
as international because the British reneged on their promise during sign a
1941 Atlantic Charter that there was no territorial expansion; changes in the
region is the will of the people; restoration of self-government that was
denied before; rights in obtaining raw materials and the reduction of trade
barriers; global cooperation to ensure economic and social conditions better
for all; freedom from fear and desire; freedom of the sea; stop the practice of
terrorism and disarmament worldwide.
During the first
three years the people of Sarawak is recognized as a British subject, counteraction
by counteraction done by the people of Sarawak who wanted either with
self-independent or wants the Brooke regime to rule again.
The incident happened
at the time was the murder of Duncan Stewart, the second governor of Sarawak in
Sibu by a young teenage boy named Rosli Dhoby. The murder occurred on December
3, 1949.
On July 22, 1963 the
people of Sarawak have been given self-governing status with Stephen Ningkan first
appointed Chief Minister of Sarawak. This is a self-governing status equivalent
with the states of other British protectorate as Sir Alexander Waddell was
still governor of until 15 September 1963.
On 16 September
1963, a new coalition created under the name of Malaysia comprising the
Federation of Malaya, Singapore, North Borneo (renamed Sabah) and Sarawak
despite objections from some residents in the beginning.
The Sultanate of
Brunei who initially expressed a desire to join Malaysia but withdrew due to the
defiance most of the people of Brunei.
That's a little
picture of the history of Sarawak which has formed Malaysia now where are still
far behind in terms of development and infrastructure as compared to Peninsular
Malaysia due to its topography and the land area of Sarawak that as big as Peninsular
Malaysia.
Its population
consists of various racial, ethnic and multi-religious and belief but live
scattered and many who still do not have their own land even though they have
inherited the land from their forefathers.
Some people want a
referendum from the people of Sarawak to form its own government and autonomy
so that Sarawak can be administered entirely by the people of Sarawak without
interference from the federal government.
Currently Sarawak autonomy
only covers land management, forest resources and immigration, according to the
Federation of Malaysia Agreement signed on 13 September 1963.
The question now is
whether by referendum and autonomous power for Sarawak can reinstating the land
rights of the indigenous natives of Sarawak which was dominated by the
capitalist class all this while.
Can the Sarawak
government using the existing autonomous power provide development and welfare
of the people of Sarawak, especially in rural and remote areas of Sarawak?
Already tens of
billion ringgit allocation has been disbursed by the federal government to the
state but where it goes that provision thus causing Sarawak still categorized
poor in Malaysia.
Autonomy and rights
of the people of Sarawak should be used to benefit the people of Sarawak,
especially the natives of Sarawak is still underdeveloped and poor, even though
they have an inheritance like land from their forefathers once but many of
their traditional lands have been taken by the capitalists @ developer
obtaining a license from the government ostensibly for development.
Indeed Sarawak need
autonomous power but it should be fully utilized for the welfare of the people
of Sarawak rather than in the interests of a particular party to continue economic
monopoly and dominate the inheritance of Sarawak for development purposes while
local people continue to live in poverty.
We suggested to the
government of Sarawak so as to give each indigenous people of Sarawak comfortable
place to stay and a place to farm in order to make it easier for them to be
independent and earn their daily lives without relying so much with the government
assistance.
For the poor people
the state should provide a comfortable place to live and jobs to earn their
daily lives.
With their
comfortable homes, infrastructure facilities and easy for them to find
employment, social problems among the people of Sarawak can be reduced. Many of
the social problems stemming from the problems of no comfortable place to stay
and there are no suitable jobs for those involved.
Do not allow
foreign investors to own assets and state land of Sarawak population because of
the economic situation and Malaysian currency is getting worse today it could
causes foreign investors controlled the economy of Sarawak and Sarawakians will
be depressed.
We urge the
government using autonomous power as the power to grant rights to indigenous
people and local Sarawak to restore the rights of those deprived of all this
while. Restore the original title to the people of Sarawak by giving priority
to those first before allowing foreign investors to come in.
Do not abuse the
existing autonomous power for their own interests, and troublesome people's
lives.
Give autonomous
power for the people of Sarawak not in the interest of those in power and those
who have an interest.
Hello,
Adakah anda memerlukan pinjaman segera untuk membersihkan hutang anda atau anda memerlukan pinjaman modal untuk meningkatkan perniagaan anda?
telah anda telah ditolak oleh
bank-bank dan agensi kewangan yang lain?
Adakah Anda perlu Jaminan Bank?
Adakah anda memerlukan pinjaman penyatuan atau gadai janji?
mencari lagi kerana kami berada di sini untuk membuat semua masalah kewangan anda satu perkara yang telah lalu. Kami memberi pinjaman tabungan kepada individu
yang memerlukan bantuan kewangan, yang mempunyai kredit yang buruk atau yang memerlukan wang
untuk membayar bil, untuk melabur dalam perniagaan pada kadar 2%. Saya mahu menggunakan medium ini untuk memberitahu anda bahawa kami memberikan bantuan yang boleh dipercayai dan benefisiari dan akan bersedia untuk menawarkan anda pinjaman. Jadi hubungi kami hari ini melalui e-mel: zenithloanlimited@gmail.com
Hello,
Adakah anda memerlukan pinjaman segera untuk membersihkan hutang anda atau anda memerlukan pinjaman modal untuk meningkatkan perniagaan anda?
telah anda telah ditolak oleh
bank-bank dan agensi kewangan yang lain?
Adakah Anda perlu Jaminan Bank?
Adakah anda memerlukan pinjaman penyatuan atau gadai janji?
mencari lagi kerana kami berada di sini untuk membuat semua masalah kewangan anda satu perkara yang telah lalu. Kami memberi pinjaman tabungan kepada individu
yang memerlukan bantuan kewangan, yang mempunyai kredit yang buruk atau yang memerlukan wang
untuk membayar bil, untuk melabur dalam perniagaan pada kadar 2%. Saya mahu menggunakan medium ini untuk memberitahu anda bahawa kami memberikan bantuan yang boleh dipercayai dan benefisiari dan akan bersedia untuk menawarkan anda pinjaman. Jadi hubungi kami hari ini melalui e-mel: zenithloanlimited@gmail.com